Hà Lan thường được nhắc đến bằng những tên gọi như “xứ sở hoa tulip” hay “đất nước cối xay gió”. Thế nhưng khi thực sự được đặt chân đến mảnh đất này, chúng tôi ngạc nhiên hơn cả khi khám phá ra rằng mọi người ở đây đều là những chuyên gia về sữa tươi.
Người dân Hà Lan – những chuyên gia sữa tươi với chiều cao đáng nể
Albert Heijn là chuỗi siêu thị lớn nhất Hà Lan. Một lần ghé Albert Heijn sắm chút đồ, chúng tôi ngạc nhiên khi thấy quầy sữa tại đây chiếm một diện tích không nhỏ và luôn tấp nấp khách qua lại.
Đánh bạo hỏi một bà nội trợ nên mua sữa nào tốt, tôi nhận được lời tư vấn tận tình: “Người Hà Lan uống sữa nhiều nhất thế giới nên sữa nào của chúng tôi cũng tốt cũng chuẩn. Nếu bạn thích vị chocolate có thể mua Chocomel, sữa này rất nổi tiếng ở Hà Lan. Muốn sữa bổ sung dinh dưỡng thì chọn loại màu xanh đằng kia. Sữa tốt cho hệ tiêu hóa, sữa cho người chơi thể thao cũng có đủ”. Nói rồi chị chọn 5-6 hộp sữa lớn bỏ vào xe đẩy.
Người Hà Lan tiêu thụ sữa thuộc top đầu thế giới.
Trên thực tế, lượng sữa được tiêu thụ trung bình mỗi ngày tại Hà Lan đứng đầu Liên minh châu Âu. Ngành nông nghiệp chăn nuôi bò lấy sữa tại đây đã có lịch sử gần một thế kỷ. Holstein friezian – giống bò sữa gốc Hà Lan gần 2.000 năm trước đây – giờ cũng trở thành giống bò lấy sữa chủ lực của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, và là một trong những biểu tượng của chăn nuôi bò sữa.
Có lẽ nhờ sinh ra từ cái nôi ngành sữa, hàng ngày được hưởng nguồn dinh dưỡng quý giá từ sữa mà người Hà Lan có chiều cao trung bình tới 1,85 m – thuộc hàng cao nhất thế giới. Chế độ dinh dưỡng của người Hà Lan giàu calorie với thịt và các sản phẩm từ sữa. Sữa tươi có mặt trong bữa sáng, bữa xế và bữa tối như một truyền thống lâu đời. Nhắc đến sữa, ai cũng tự hào với tiêu chuẩn sữa Hà Lan và tự tin chọn được loại phù hợp cho mình.
Sữa bò và các sản phẩm từ sữa là nguồn dinh dưỡng cải thiện tầm vóc cho người Hà Lan.
Người nông dân với kinh nghiệm chăn nuôi theo tiêu chuẩn Hà Lan
Sữa tươi nguyên liệu ảnh hưởng lớn đến giá trị dinh dưỡng của sản phẩm. Do đó, nhà nông đóng vai trò rất quan trọng trong toàn bộ quy trình sản xuất sữa tại Hà Lan. Giữa nhà sản xuất và người nông dân luôn duy trì quan hệ tương hỗ về kiến thức và công nghệ chăn nuôi, nhằm tạo ra nguồn nguyên liệu chuẩn nhất. Mối quan hệ hợp tác win – win này đã tạo nên một cộng đồng nông dân lớn mạnh và giàu kinh nghiệm.
Đến thăm gia đình Van den Berg – hộ nông dân sở hữu một trang trại nhiều năm cung cấp sữa cho Tập đoàn FrieslandCampina (sở hữu thương hiệu sữa tươi Cô Gái Hà Lan), chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước kiến thức chăn nuôi cũng như nhiệt huyết làm nghề của ông chủ Arie Van den Berg.
Bằng kinh nghiệm gần 70 năm sống và làm việc tại trang trại, ông Arie chỉ cần nhìn là biết cô bò nào đang khỏe mạnh hay bị ốm nhờ màu sắc và độ bóng mượt của lông, cũng như cách chúng đi lại, ăn uống.
Lão nông Arie van den Berg ân cần chăm sóc những cô bò trong trang trại.
Ông khẳng định mọi nông dân trong đại gia đình FrieslandCampina đều giàu kiến thức và luôn chủ động thực hành chăn nuôi, lấy sữa đúng quy trình “từ đồng cỏ đến ly sữa” theo tiêu chuẩn Hà Lan nghiêm ngặt của Cô Gái Hà Lan. Mặt khác, Cô Gái Hà Lan cũng cung cấp kỹ năng chăn nuôi, thiết bị vắt và chứa sữa hiện đại, đảm bảo vệ sinh, hướng dẫn xử lý chất thải an toàn với môi trường.
“Chúng tôi luôn nâng cao chất lượng nguồn sữa bằng cách tuyển chọn kỹ lưỡng giống bò, chăm sóc theo chế độ đặc biệt, cỏ cho bò ăn không hề phun thuốc trừ và hay phân bón, bò được vắt sữa bằng robot bán tự động… Đàn bò của tôi mang đến cho người dân nước tôi dòng sữa hữu cơ chất lượng. Sữa cũng được xuất khẩu đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam của các bạn”, ông Arie tự hào.
Người nông dân Hà Lan hiểu đàn bò như hiểu từng đứa con của mình
Ngoài ra, để thúc đẩy ngành nông nghiệp chăn nuôi bò sữa, Chính phủ Hà Lan cũng thành lập các tổ chức nghiên cứu thực phẩm NIZO, trạm nghiên cứu chăn nuôi, Ủy ban kiểm soát sữa Hà Lan, Dịch vụ thú y GD… Nhờ vậy nguồn sữa luôn được kiểm định chất lượng, đồng thời người nông dân cũng được hỗ trợ tăng gia sản xuất để đảm bảo chất lượng sữa tiêu dùng.
Người tài xế lái xe bồn chỉ nhìn thôi là biết sữa tốt
Nhằm hạn chế tối đa sữa bị mua bán qua nhiều khâu gây suy giảm chất lượng, FrieslandCampina áp dụng mô hình thu mua sữa trực tiếp từ nông dân không qua thương lái. Cũng nhờ vậy, Cô Gái Hà Lan có thể chủ động đảm bảo chất lượng sữa tươi nguyên liệu đầu vào ở mức tốt nhất, không pha trộn bất cứ tạp chất nào, đáp ứng những yêu cầu khắt khe về chất lượng và an toàn thực phẩm.
Đóng vai trò quan trọng trong khâu thu mua và vận chuyển sữa nguyên liệu là tài xế lái xe bồn. Cứ mỗi 3 ngày, anh Rob Walberg – nhân viên chuyên chở sữa 19 năm kinh nghiệm của Cô Gái Hà Lan – sẽ lái xe tới trang trại Van den Berg để thu gom sữa, chung với 4-5 trang trại khác trong vùng.
Anh Rob Walberg lái xe bồn tới thu mua sữa của trang trại Van den Berg.
Bằng mắt và mũi, anh Rob sẽ kiểm tra nhiệt độ, màu sắc và mùi vị của sữa trong bồn lạnh 4 độ C, đảm bảo rằng sữa vẫn tươi mới trước khi đưa tới nhà máy. Đương nhiên không chỉ bằng cảm quan cá nhân, anh còn có nhiều dụng cụ để kiểm tra sơ bộ độ pH và các tạp chất cơ bản, cũng như lấy mẫu về nhà máy phân tích trước khi đưa sữa vào dây chuyền sản xuất. Thoạt nhìn, không ai trong đoàn chúng tôi nghĩ anh Rob là nhân viên chuyên chở sữa mà cứ ngỡ anh là một chuyên gia kiểm tra chất lượng sữa chuyên nghiệp.
Anh Rob Walberg lấy mẫu sữa để mang về nhà máy phân tích.
Theo quy định của Cô Gái Hà Lan, sữa kém chất lượng phải bị tiêu hủy. Trang trại có sữa không đạt chuẩn sẽ phải đền bù cho các trang trại khác cùng thu mua chung xe bồn với mình. Nhưng trong quá khứ chưa từng có sự cố nào xảy ra như vậy.
Tại các trang trại hợp tác với Cô Gái Hà Lan, sữa luôn đạt chất lượng tốt. Những người nông dân hợp tác với hãng cũng luôn có ý thức rất cao về quyền lợi cũng như trách nhiệm của mình. Bởi vậy, ví “Hà Lan là cái nôi của ngành sữa thế giới” cũng không sai, khi mỗi người dân, nhà nông hay nhân viên trong chuỗi cung ứng – sản xuất sữa đều am hiểu về sữa và kiên định với mục tiêu đưa chuẩn sữa Hà Lan thành chuẩn chất lượng sữa toàn cầu, để hàng triệu bà mẹ có thể tin chọn sữa Cô Gái Hà Lan cho gia đình mình.
